Moje wiki

Ta strona jest tylko do odczytu. Możesz wyświetlić źródła tej strony ale nie możesz ich zmienić.
<markdown>
# ESTJ - Administrator

## Osobowość w zarysie

**Motto życiowe: Wykonajmy to zadanie!**

Pracowity, odpowiedzialny i niezwykle lojalny. Energiczny i zdecydowany. Ceni porządek, stabilność, bezpieczeństwo i jasne reguły. Rzeczowy i konkretny. Logiczny, racjonalny i praktyczny. Potrafi przyswajać dużą ilość szczegółowych informacji.

Doskonały organizator. Nie toleruje nieefektywności, marnotrawstwa i lenistwa. Wierny swoim przekonaniom i bezpośredni w kontaktach. W zdecydowany sposób przedstawia swoje poglądy i otwarcie wyraża krytyczne opinie, przez co niekiedy nieświadomie rani innych ludzi.

**Naturalne skłonności administratora:**

- Źródło energii życiowej: świat zewnętrzny.
- Przyswajanie informacji: zmysły.
- Podejmowanie decyzji: rozum.
- Styl życia: zorganizowany.

**Podobne typy osobowości:**

- Animator
- Inspektor
- Praktyk

**Dane statystyczne:**

- Administratorzy stanowią 10-13% społeczeństwa.
- Wśród administratorów przeważają mężczyźni (60%).
- Krajem odpowiadającym profilowi administratora są Stany Zjednoczone1

**Kod literowy**

Uniwersalny kod literowy administratora w jungowskich typologiach osobowości to ESTJ.

## Ogólna charakterystyka

Administratorzy są zdecydowani, pewni siebie i tryskają energią. Są niezwykle wierni swoim przekonaniom i mają zdroworozsądkowy stosunek do życia. Nie zaprzątają sobie głowy abstrakcyjnymi teoriami, domysłami i dywagacjami. Interesują ich fakty, konkrety oraz dowody.

**Percepcja i myśli**

Nieprzerwanie monitorują oni otoczenie w poszukiwaniu przejawów nieefektywności i marnotrawstwa. Świadomość możliwych usprawnień motywuje ich do działania. Zwykle trudno im zaangażować się w działalność, która nie prowadzi do rozwiązywania konkretnych, namacalnych problemów. Zazwyczaj sceptycznie podchodzą do nowych idei, spekulacji na temat potencjalnych możliwości lub teorii, których nie można zastosować w praktyce. Nie przepadają za eksperymentami. Wolą sprawdzone i wypróbowane metody działania. Jeśli muszą podjąć decyzje dotyczące przyszłości, zwykle czynią to na podstawie swoich wcześniejszych doświadczeń (lub doświadczeń innych ludzi) Zamierzając się w coś zaangażować, zwykle dokonują dokładnego rozpoznania sytuacji i poświęcają wiele czasu na zebranie interesujących ich danych. Starają się zdobyć jak najwięcej informacji, aby wybrać najlepszą możliwość. Administratorzy otwarcie wyrażają swoje opinie. Jeśli coś im się nie podoba, mówią o tym. Zwykle są przekonani do swoich racji. Zakładają, że inni ludzie nie mają im zbyt wiele do zaoferowania, dlatego nie przykładają wielkiej wagi do ich opinii i poglądów.

**W oczach innych**

Przez innych postrzegani są jako zdecydowani, pracowici i odpowiedzialni ludzie. Wielu onieśmiela lub drażni jednak ich bezpośredniość, pewność siebie i protekcjonalny styl bycia. Często mają opinię ludzi, którzy zawsze wiedzą najlepiej". Niektórym wydają się także mało elastyczni, zbyt oficjalni, przesadnie zorganizowani i zbyt drobiazgowi.

Z kolei administratorów drażni u innych niekompetencja, niesumienność i lekkomyślność. Nie potrafią zrozumieć ludzi, którzy notorycznie się spóźniają, nie dotrzymują słowa, lekkomyślnie wydają pieniądze i nie szanują czasu (swojego lub innych). Nie przepadają za osobami łamiącymi powszechnie uznawane zasady, wybierającymi drogę na skróty lub myślącymi tylko o sobie. Drażnią ich też ludzie, którzy pomimo braku doświadczenia – uważają się za wybitnych ekspertów.

**Życiowy kompas**

Administratorzy cenią tradycję, powszechnie przyjęte normy oraz sprawdzone i uświęcone czasem zasady postępowania. Są niezwykle wierni swoim przekonaniom i postępują zgodnie z zasadami, w które wierzą. Zwykle mają ogromny szacunek dla autorytetów i są odpowiedzialnymi, dobrymi obywatelami. W praktyczny sposób pragną przyczyniać się do dobrego funkcjonowania państwa i swojej lokalnej społeczności. Cenią stabilność, bezpieczeństwo i przewidywalność. Nie tolerują natomiast zachowań, które zaburzają harmonię i stanowią zagrożenie dla ładu społecznego. Drażni ich radykalizm i ekstremizm. Nie lubią także udziwnień i wszelkiego rodzaju odchyleń od powszechnie przyjętych norm zachowania. Ostrożnie podchodzą do zmian, nowych idei i eksperymentów. Nie sprzeciwiają się im, chcą mieć jednak pewność, że przy- niosą one jakieś korzystne, praktyczne rezultaty (np. podniosą wydajność lub przyniosą oszczędności). Zakładają, że nie ma sensu zmieniać tego, co sprawnie funkcjonuje, dlatego nie lubią zmian, których jedynym powodem jest chęć zrobienia czegoś nowego.

**Organizacja**

Administratorzy potrzebują struktury. Nie tolerują bałaganu, chaosu i improwizacji. Lubią porządek i dobrą organizację. Nie potrafią funkcjonować w środowisku, w którym brakuje zasad i norm. Widząc możliwość usprawnienia jakiegoś systemu, poprawienia jego efektywności lub powstrzymania marnotrawstwa, czują się zmotywowani do działania. Chętnie biorą na siebie odpowiedzialność za rozwiązanie istniejącego problemu i w naturalny sposób stają się liderami.

Są doskonałymi administratorami (stąd nazwa tego typu osobowości). Potrafią tworzyć plany działania, określać procedury i sprawnie organizować pracę innych. Lubią mieć kontrolę nad sytuacją. Nie jest to, jak się niektórym wydaje, spowodowane pragnieniem władzy, ale przekonaniem, że zadania zostaną wykonane właściwie, jeśli sami wszystkiego dopilnują. Administratorzy są zwykle bardzo wymagający (także wobec siebie) oraz krytyczni. Nie tolerują lenistwa, niesłowności i lekceważenia obowiązków. Nie potrafią biernie przyglądać się niesprawiedliwości oraz łamaniu zasad, w które wierzą sporo kosztować. W takich sytuacjach gotowi są wyrazić sprzeciw, nawet jeśli może ich to sporo kosztować.

Z natury są odpowiedzialni, praktyczni i punktualni. Tego samego oczekują od innych. Starają się jak najlepiej wykonywać powierzone im obowiązki. Lubią działać planowo, dlatego zwykle planują swoje zajęcia z wyprzedzeniem. Często układają (w myślach lub na kartce) plan dnia lub przygotowują listę spraw do załatwienia. Zwykle sumiennie trzymają się przyjętych procedur i chętnie podporządkowują się przełożonym. Uważają, że jest to niezbędne do sprawnego działania. Dostrzegają przejawy nieefektywności niezauważane przez innych i bardzo cenią czas - starają się wykorzystywać go w optymalny sposób.

**Odpoczynek**

Cieszą ich proste rzeczy: czas z bliskimi i przyjaciółmi, wspólne posiłki, zabawy, gry. Potrafią odpoczywać i relaksować się (ale nie wtedy, gdy czekają na nich niewykonane zadania!). Z reguły lubią aktywny wypoczynek. Długotrwały stres sprawia, że czują się wyalienowani, niepotrzebni i zaczynają wątpić w swoją wartość. Napięcie sprawia niekiedy, że zamykają się w sobie lub stają się dogmatyczni i uparci.

## Społeczny aspekt osobowości

Administratorzy lubią być wśród ludzi i dobrze odnajdują się wśród nowych osób. Bywają oficjalni w kontaktach, ale bardzo łatwo jest nawiązywać z nimi relacje, łatwo też ich poznać. Starają się być taktowni i uprzejmi, ale nie pozwalają się wykorzystywać i nie zabiegają o sympatię innych za wszelką cenę. Są niepodatni na naciski oraz manipulację.

Zwykle mają potrzebę przynależności do większej grupy. Często angażują się w działalność społeczną i należą do różnego rodzaju klubów, stowarzyszeń oraz wspólnot. Nie stronią od obowiązków i chętnie poświęcają czas na realizację celów, z którymi się utożsamiają. Dużą wagę przywiązują również do rodzinnych zwyczajów i uroczystości. Pieczołowicie podtrzymują też relacje ze znajomymi i wykorzystują wszelkie okazje do spotkań z nimi.

Administratorzy są niezwykle lojalni wobec bliskich. Odpowiedzialność jest dla nich podstawą wszelkich relacji międzyludzkich. Dużo z siebie dają i tego samego oczekują od innych. Chętnie pomagają innym ludziom i nie szczędzą dla nich czasu oraz energii. Wspierają ich, dodają im wiary w siebie i pomagają odkrywać talenty. Chętnie dzielą się też swoim doświadczeniem.

Lubią, gdy inni dostrzegają ich oddanie i okazują wdzięczność za ich pomoc. Uważają, że działanie jest ważniejsze niż słowa. Swoje przywiązanie i odda- nie wyrażają więc w praktyczny sposób. Rzadko natomiast demonstrują swoje emocje i są raczej oszczędni w pochwałach. Ich problemem jest również nie- umiejętność odczytywania emocji i uczuć innych ludzi. Zdarza się, że swoimi bezpośrednimi stwierdzeniami oraz dosadnymi komentarzami nieświadomie ranią innych ludzi.

**Wśród przyjaciół**

Administratorzy zwykle otaczają się ludźmi, którym mogą ufać i na których zawsze mogą liczyć. Lubią spędzać z nimi czas i czerpią z tego prawdziwą radość. Obcy często postrzegają administratorów jako oficjalnych i surowych tradycjonalistów. Przyjaciele znają ich jednak także z innej strony - jako ludzi, którzy potrafią się dobrze bawić, żartować i być w centrum uwagi. Ich bezpośredni styl - choć niekiedy onieśmiela ludzi - sprawia, że łatwo ich poznać. Mówią bowiem to, co myślą, i nie kryją swoich opinii i poglądów. Będąc wśród znajomych, nie próbują odgrywać żadnych ról i nie przybierają masek.

Często zawierają przyjaźnie na całe życie. Zwykle szybko integrują się ze znajomymi z pracy. Lubią służbowe spotkania oraz imprezy integracyjne, ale spotykają się z nimi także na gruncie prywatnym. Cenią ludzi doświadczonych, kompetentnych i wpływowych. Nie przepadają zaś za osobami ekstra- waganckimi, ekscentrycznymi lub łamiącymi konwenanse. Trudno im też znaleźć wspólny język z tymi, którzy postrzegają świat zupełnie inaczej niż oni. Najczęściej przyjaźnią się z animatorami, inspektorami oraz dyrektorami. Najrzadziej z idealistami, entuzjastami, doradcami  oraz innymi administratorami. Znajomi administratorów cenią ich oddanie i niezawodność, niekiedy jednak - mimo długiej znajomości - czują się przytłoczeni ich pewnością siebie.

**W małżeństwie**

Małżeństwo to dla administratorów świętość. Zwykle nawet nie dopuszczają do siebie myśli o rozwodzie (gdy jednak ich związek się rozpadnie, potrafią się szybko pozbierać). Rodzina jest dla nich jedną z najważniejszych rzeczy w życiu. Wszelkie obowiązki rodzinne traktują niezwykle poważnie. Są opar- ciem dla swoich bliskich i zawsze chętnie im pomagają. Zapewnienie rodzinie bytu i bezpieczeństwa traktują jako swój oczywisty obowiązek - bliscy są dla nich warci każdego wysiłku i poświęcenia. Swoje przywiązanie i oddanie okazują im w praktyczny sposób, angażując się w życie rodzinne i wywiązując się ze swoich obowiązków.

Przejęci odpowiedzialnością za bliskich, niekiedy próbują ich instruować i pouczać (co zazwyczaj nie jest mile widziane przez ich partnerów). Nie potrafią też odczytywać uczuć i emocji swoich mężów/żon, przez co niekiedy nieświadomie ranią ich szorstkimi komentarzami lub uwagami. Rzadko spontanicznie okazują im ciepło, z reguły nie obsypują ich też komplementami (częściej chwalą ich za konkretne osiągnięcia). Ich mężowie/żony mogą więc odczuwać w tym względzie pewne niedobory.

Naturalnymi kandydatami na mężów/żony administratorów są osoby o pokrewnych typach osobowości: animatorzy, inspektorzy lub praktycy. W takich związkach łatwiej jest budować wzajemne zrozumienie oraz harmonijne relacje. Doświadczenie uczy jednak, że ludzie są w stanie tworzyć udane, szczęśliwe związki także mimo oczywistej - zdawałoby się - typologicznej niezgodności. Co więcej, różnice między małżonkami mogą dodawać takim relacjom dynamiki i przyczyniać się do rozwoju osobistego (wielu oso- bom perspektywa ta wydaje się atrakcyjniejsza od wizji harmonijnego związku, w którym zawsze panuje zgoda oraz pełne, wzajemne zrozumienie).

**Jako rodzice**

Administratorzy bardzo poważnie traktują swoje rodzicielskie obowiązki. Rola rodzica jest dla nich czymś naturalnym. Dokładają wszelkich starań, aby wychować dzieci na odpowiedzialnych i niezależnych ludzi. Preferują tradycyjny model rodziny, w którym rodzice stanowią dla dzieci autorytet (nie są „kumplami") i zasługują na szacunek. Nie tolerują nieposłuszeństwa i łamania ustalonych reguł. Są wymagający i potrafią stosować dyscyplinę. Będąc szczodrzy w krytyce, administratorzy są jednocześnie oszczędni w pochwałach wobec dzieci. Często też nie dostrzegają ich emocjonalnych potrzeb i nie okazują im wystarczająco wiele ciepła. Pragną za to uczyć je właściwego zachowania i pomóc im odróżniać dobro od zła. Wpajają im również praktyczne, logiczne i zdroworozsądkowe podejście do problemów. Wykazują niecierpliwość, gdy ich dzieci wciąż popełniają te same błędy lub notorycznie lekceważą obowiązki. Są im jednak bardzo oddani i nie szczędzą im czasu i energii. Po latach dzieci cenią ich przede wszystkim za ich gotowość do poświęceń oraz za to, że stanowili dla nich oparcie i wpajali im zasady porządkujące świat.

## Praca i ścieżka kariery zawodowej

Administratorzy są tytanami pracy i w pełni angażują się w realizację powierzonych im zadań. Nie potrafią świadomie pracować poniżej swoich możliwości. Doskonale radzą sobie z praktycznymi zadaniami i potrafią przestrzegać złożonych procedur oraz dostosowywać się do odgórnych wytycznych. Lubią stabilne otoczenie i nie przepadają za częstymi zmianami.

**W zespole**

Wierzą, że tylko poprzez sumienne wykonywanie obowiązków, współpracę i stosowanie się do ustalonych reguł zespół może osiągać wyznaczone cele. Są bezproblemowymi podwładnymi i można na nich polegać. Potrafią harmonijnie współpracować z innymi ludźmi. Rzadko zdarza im się kwestionować polecenia przełożonych lub ignorować obowiązujące procedury.

**Organizacja**

Nie potrzebują przypominania, ponaglania, nadzoru ani kontroli, sami bowiem motywują się do działania i czerpią radość z dobrze wykonanej pracy. Doskonale nadają się do zadań wymagających zdolności organizacyjnych c zamiłowania do porządku. Są niezastąpieni w przygotowywaniu różnego rodzaju planów działania, rozkładów, systemów, grafików (oraz wdrażaniu ich w życie!). Gdy powierzy im się zarządzanie zespołem pracowników lub systemem, można mieć pewność, że będą skrupulatnie przestrzegać wymaganych procedur i dotrzymywać terminów, a praca będzie przebiegała spraw nie i bez zakłóceń.

Administratorzy nie rozumieją ludzi, którzy nie przykładają się do powierzonych im zadań, świadomie lekceważą przepisy lub nie dotrzymują wcześniej- szych zobowiązań. Mają poczucie niesprawiedliwości, gdy solidni pracownicy traktowani są na równi z tymi, którzy nie przykładają się do obowiązków. Są zdecydowanymi zwolennikami wynagradzania zależnego od osiągnięć. Uważają, że „sprawiedliwie" nie znaczy „po równo".

**Zadania**

Preferują praktyczne zadania o krótkim horyzoncie czasowym. Lubią rozwiązywać konkretne, namacalne problemy i widzieć efekt swojej pracy. Mają ogromną satysfakcję, widząc, że system, który nie działał, zaczyna sprawnie funkcjonować, że środki, które były marnowane, są używane bardziej efektywnie lub że nowa organizacja pracy przynosi wymierną oszczędność czasu. Gorzej radzą sobie w sytuacjach, które wymagają wybiegania myślami w przyszłość, odwoływania się do teorii, improwizowania lub polegania na intuicji.

**Firmy**

Lubią przełożonych, którzy szanują podwładnych, cenią ich doświadczenie i nagradzają ich dokonania. Ze względu na swoją solidność, lojalność i przewidywalność administratorzy predysponowani są do pracy w administracji (w instytucjach państwowych oraz w biznesie). Lubią stabilność i prestiż związany z pracą w dużych instytucjach lub w przedsiębiorstwach o ugruntowanej pozycji. Są bardzo lojalnymi pracownikami. Dobrze odnajdują się w hierarchicznych, korporacyjnych strukturach zapewniających możliwości awansu.  Często w jednej firmie spędzają większość życia, pnąc się po kolejnych szczeblach kariery (nierzadko dochodząc na sam szczyt). Dobrze też znoszą konkurencję i współzawodnictwo.

**Przełożeni**

Mają naturalne zdolności przywódcze i potrafią organizować i nadzorować pracę innych ludzi. Lubią podejmować decyzje, mieć wpływ na bieg wydarzeń i zajmować się rozstrzyganiem praktycznych problemów. Gorzej radzą sobie z problemami natury teoretycznej oraz ze strategicznym planowaniem. Jako liderzy częściej pełnią rolę menedżerów niż wizjonerów. W relacjach z podwładnymi preferują oficjalny i urzędowy styl. W swoich ocenach zazwyczaj są krytyczni i wymagający, ale niezwykle obiektywni i sprawiedliwi. Określają priorytety i wyznaczają pracownikom jasne cele, dzięki czemu mogą łatwo oceniać ich dokonania. Zwykle są niecierpliwi. Pragną, aby zadania, które czekają na realizację, były wykonywane jak najszybciej. Świadomość istniejących zaległości lub możliwych opóźnień sprawia, że odczuwają dyskomfort. Skupiając się na pilnych zadaniach, często tracą z oczu zadania ważne (szczególnie w dłuższym horyzoncie czasowym). Bywają też przeciążeni obowiązkami. Ich problemem jest bowiem przesadna kontrola podwładnych i niedostateczne delegowanie zadań spowodowane przekonaniem, że sami wykonają je szybciej i lepiej niż inni (co zazwyczaj jest prawdą). Działając w ten sposób, zniechęcają pracowników do samodzielności i odbierają im przywilej uczenia się na błędach.

## Potencjalnie mocne i słabe strony

Administratorzy, podobnie jak inne typy osobowości, mają potencjalnie mocne i słabe strony. Potencjał ten może zostać zagospodarowany w rozmaity sposób. Szczęście osobiste i spełnienie zawodowe administratorów zależy od tego, czy wykorzystają oni szanse związane z ich typem osobowości oraz stawią czoła czyhającym na nich zagrożeniom. Oto PODSUMOWANIE owych szans i zagrożeń:

**Potencjalnie mocne strony**

Administratorzy są entuzjastyczni, przyjacielscy i chętnie okazują pomoc innym ludziom. Mają wewnętrzną motywację do pracy i poczucie obowiązku. Są energiczni, zdecydowani i rzeczowi. Chętnie biorą odpowiedzialność za realizację zadań i potrafią przewodzić innym. Mają naturalne zdolności przywódcze. Potrafią dokonywać bezstronnych, obiektywnych ocen. Są logiczni, racjonalni i niezwykle praktyczni. Zawsze mówią to, co myślą, i są bezpośredni w kontaktach. Dobrze znoszą krytykę i sami również potrafią dokonywać krytycznych ocen.

Zwykle są bardzo spostrzegawczy, mają dobrą pamięć i potrafią przyswajać dużą ilość szczegółowych danych. Widząc możliwość usprawnienia jakiegoś systemu, poprawienia jego efektywności lub powstrzymania marnotrawstwa, czują się zmotywowani do działania. Potrafią tworzyć plany i ustalać proce- dury. Dostrzegają uchybienia i niedociągnięcia niewidoczne dla innych. Są pracowici, obowiązkowi, odpowiedzialni i niezwykle lojalni. Powierzone prace wykonują na czas (a często przed terminem). Nie potrafią świadomie wykonywać zadań poniżej swoich możliwości. Mają zamiłowanie do porządku oraz zmysł organizacyjny. Potrafią dobrze zarządzać środkami. Są doskonałymi organizatorami i administratorami systemów. Cechuje ich niezależność i odporność na manipulację. Są wierni swoim przekonaniom i - bez względu na opinię otoczenia - trzymają się własnych zasad.

**Potencjalnie słabe strony**

Administratorzy zwykle zakładają, że mają rację. Często zamykają się na poglądy, które są odmienne od ich własnych, przez co zawężają swoje pole widzenia. Mają naturalne skłonności do instruowania i pouczania innych ludzi. Niekiedy zachowują się w sposób protekcjonalny i próbują wywierać na innych presję. Mają skłonność do przesadnego skupiania się na szczegółach, przez co często nie dostrzegają szerszej perspektywy. Trudności sprawia im przyswajanie teorii oraz przewidywanie przyszłych konsekwencji obecnych decyzji oraz zdarzeń. Tracą grunt pod nogami w sytuacjach wymagających wybiegania myślami w przyszłość, polegania na intuicji lub improwizowania. Mają tendencję do skupiania się na pilnych zadaniach kosztem ważnych. Ich częstym problemem jest niedostateczne delegowanie obowiązków oraz wtrąca nie się w pracę podwładnych lub współpracowników. Są bardzo wymagający, a ich oczekiwania bywają nierealistyczne. Można odnieść wrażenie, że trudno ich czymkolwiek zadowolić.

Mają problemy z odczytywaniem emocji i uczuć innych ludzi, przez co często nieświadomie sprawiają innym przykrość. Nie zdają sobie sprawy z tego, że ich dosadne opinie i żarty mogą ranić innych ludzi. Ich forma komunikacji bywa nieadekwatna do sytuacji i okoliczności, w których się znajdują. Mają też trudności z wyrażaniem własnych emocji i okazywaniem innym ciepła. Zwykle są oszczędni w pochwałach i hojni w krytyce. Z natury są mało elastyczni i źle znoszą zmiany. Bywają uparci, dogmatyczni, niecierpliwi i wybuchowi. Mogą przesadnie koncentrować się na doraźnych korzyściach, statusie społecznym i dobrach materialnych.

## Rozwój osobisty

Rozwój osobisty administratorów zależy od tego, w jakim stopniu wykorzystają oni swój naturalny potencjał i przezwyciężą zagrożenia związane z ich typem osobowości. Poniższe praktyczne wskazówki stanowią swoisty dekalog administratora.

**Bądź bardziej wyrozumiały**

Okazuj więcej cierpliwości dzieciom, młodzieży oraz osobom o mniejszym doświadczeniu lub zdolnościach. Nie wszyscy są uzdolnieni w tych samych dziedzinach. Jeśli niektórzy nie radzą sobie z zadaniami, nie zawsze jest to przejaw ich złej woli lub lenistwa.

**Słuchaj**

Okazuj innym ludziom zainteresowanie, nawet jeśli się z nimi nie zgadzasz lub jesteś przekonany, że nie mają racji. Nie odpowiadaj, zanim nie zdołasz ich wysłuchać. Umiejętność słuchania innych może zrewolucjonizować Twoje relacje z ludźmi.

**Nie sprzeciwiaj się zmianom**

Nie odrzucaj z góry pomysłów, które mogą spowodować zmianę lub podważyć obecny porządek. Czyniąc to, zaprzepaścisz szanse na rozwój i pozbawisz się wielu wartościowych doświadczeń. Zmiany zawsze niosą za sobą pewne ryzyko, ale zwykle jest ono mniejsze, niż się spodziewasz.

**Uznaj, że możesz się mylić**

Nie zawsze musisz mieć rację. Czasem możesz być w błędzie, niekiedy rzeczywistość jest bardziej złożona, niż Ci się wydaje, a racja może być (przynajmniej częściowo) po obu stronach. Nie zakładaj też, że nikt nie zna się na danej sprawie tak dobrze jak Ty.

**Chwal innych ludzi**

Wykorzystaj każdą okazję, aby docenić innych ludzi, powiedzieć im coś miłego, pochwalić za coś, co zrobili. W pracy ceń ludzi nie tylko za wykonane zadania, ale także za to, kim są. Zobaczysz różnicę i będziesz zaskoczony!

**Mniej krytykuj**

Nie każdy jest w stanie przyjmować konstruktywną krytykę tak jak Ty. W przypadku wielu osób otwarta krytyka zadziała destrukcyjnie. Badania dowodzą, że pochwała pozytywnych zachowań (choćby były nieliczne) motywuje ludzi bardziej niż krytyka zachowań negatywnych.

**Traktuj innych „po ludzku"**

Ludzie nie chcą być postrzegani tylko jako narzędzia służące do realizacji celu. Pragną, aby dostrzegano ich emocje, uczucia i pasje. Obcując z ludźmi, próbuj wczuć się w ich sytuację i zrozumieć, co przeżywają, co ich pasjonuje, co niepokoi, czego się obawiają...

**Pozostaw niektóre sprawy naturalnemu biegowi**

Nie uda Ci się mieć wszystkiego pod kontrolą i nie dasz rady nad wszystkim zapanować. Zostaw mniej ważne sprawy naturalnemu biegowi. Odłóż mnie pilne decyzje. Przestań na siłę reformować innych ludzi. Zaoszczędzisz wiele energii i unikniesz frustracji.

**Nie wiń innych za Twoje problemy**

Problemy mogą być spowodowane nie tylko przez innych, ale także p Ciebie! Tobie również zdarzają się uchybienia i błędy. Ty także możesz być przyczyną problemu.

**Panuj nad emocjami**

Jeśli czujesz, że możesz wybuchnąć, spróbuj się zrelaksować, odprężyć, przez chwilę pomyśleć o czymś innym. Wybuchy gniewu nie pomogą ani Tobie, ani ludziom wokół Ciebie.

----

1Nie znaczy to, że wszyscy mieszkańcy USA należą do tego typu osobowości, jednak amerykańskie społeczeństwo - jako całość - posiada wiele cech charakterystycznych dla administratora.

</markdown>